geçen ayın 20sinde f. scott fitzgerald öleli tam 60 yıl oldu. şu sıralarda salman rüşdi fırtınasına kapıldığımızdan mı (uzun zamandır ben de şeytan ayetleri okumaktayım tesadüfe bakın ki) yoksa yayın dünyamızın beceriksizliğinden mi bilinmez, caz çağı yazarı fitzgerald’ın ölüm yıldönümüne değinen kimse olmadı.
fitzgerald… bana en az boris vian kadar yakın gelen renkli ve bir o kadar da hüzünlü adam… can yücel’in muhteşem çevirisiyle kokteyller, çay partileri arasında sanki kendi eteklerim savrularak dans ediyormuşçasına keyifle okuduğum muhteşem gatsby. ondan yıllar sonra bir sahafta bulup okuduğum caz çağı öyküleri. kütüphanenin bir köşesinde beni bekleyen tender is the night.
deliliğin tarihini kadınlar üstünden ele alan, 2009 yazında elimden düşüremediğim bir lisa appignanesi kitabı, mad, bad and sad sayesinde scott fitzgerald’ın karısı zelda’yı da, en azından deliliğiyle, tanıma fırsatım olmuştu. fitzgeraldlar’ın hayatı çoklukla scott’ın alkolizmi ve zelda’nın akıl hastalığı çevresinde biçimlenmek zorunda kalmış. zelda’nın sürekli yükselen tedavi masrafları, sonunda özel bir kliniğe yatması gerekliliği scott fitzgerald’ın edebî kariyerinin daha çok kısa öyküler etrafında biçimlenmesine sebep olmuş. zelda ise akıl hastanesinde geçirdiği günleri save me the waltz adlı otobiyografik bir romanla değerlendirmiş. tender is the night‘ın aynı hayata tam karşıt bir bakış olduğu söyleniyor. okumadan değerlendirmek imkansız…
bana ted hughes-sylvia plath ikilisini hatırlatıyorlar. aynı trajedi, başka sebeplerle olsa da, onlarda da mevcut.
bir eve iki yazar fazla mı acaba?!
ps: ilk resim de ne derseniz: scott fitzgerald taptığı yazarlardan james joyce ile paris’te bir davette tanışma imkanı bulmuş. ancak çok çekingen olduğundan mıdır, yoksa şmpanyanın etkisinden mi, ne yapacağını şaşırmış ve dizlerinin üstüne çöküp joyce’un elini öpmüş ve “müthiş bir dahi olmak nasıl bir şey beyefendi? öyle heyecanlıyım ki sizi gördüğüme, hüngür hüngür ağlayabilirim!” demiş. işte bu da fitzgerald’ın bu gece ile ilgili bir çizimi…
Günlerin Köpüğü 
Yorum Yapın